ALMATİ KAZAKİSTAN

İlk kez ziyaret ettiğim Kazakistan’ın eski başkenti olan Almati ile ilgili gördüklerimi sizlere bu yazımda aktarmak istiyorum.

İstanbul’dan Almati’ye uçuş yaklaşık 4,5 saat sürüyor. Uçuşa verilen Boeing 737-800 ile tam kapasite dolu olarak uçtuğumuzdan uçak içi oldukça “kalabalık” idi. Kişisel eğlence sistemi olmayan uçakların böyle uzun seferlere verilmemesinin yolcu konforu açısından daha iyi olacağını yine aynı tip bir uçakla yaklaşık 5 saatlik Lizbon uçuşumdan sonrada yazmıştım. Hosteslerde bu uzun uçuşta yolcuları rahat ettirmek için ellerinden gelenin en iyisini yaptılar ve sürekli gelen “su”, “kola” vs taleplerine yetiştiler. Uçağa binerken merdivende gördüğüm kaptanlarımızın yüzlerinden resmen tecrübe akıyordu ve  uygun atmosfer şartlarında türbülans olmadan ve hiç sallanmadan uçtuğum için kendilerine teşekkürü borç bilirim. Kazakistan’a girerken Türk vatandaşlarından vize istenmiyor. Tüm yolcuların bir deklerasyon doldurması gerekiyor ve gümrük işlemleri çok uzun sürmüyor. Havaalanı da şehre yakın bir bölgede konumlandığından hele de oteliniz merkezde ise kısa sürede otelinize varabiliyorsunuz. Ancak havaalanında sürekli “taksi lazım mı?” diyerek peşinizden koşan,  taciz eden korsan taksicilerden uzak durmakta fayda var. Korsan taksilerde taksimetre yok ve gideceğiniz yer için pazarlık etmeniz gerekiyor. Kazık yeme ihtimalinizin oldukça yüksek olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden ben kaldığım otelden transfer talep ettim, rahat ve güvenli bir şekilde otelime ulaştım. Almati’de kalınabilecek bir çok güzel otel var, birkaç örnek vermek gerekirse Rixos, Golden Tulip, Alma-Ata ve Kazakistan Otel sayılabilir.

Almati toplam nüfusu yaklaşık 16 milyon olan Kazakistan’ın yaklaşık 2 milyonluk nüfusu ile en büyük şehridir. Ayrıca eski adı Alma-Ata olan şehir Kazakistan’ın eski başkenti olup şu anda ülkenin başkenti Astana’dır. Başkentliği kaybetmiş olsada Almati halen ülkenin ekonomi, kültür ve ticaret merkezidir. Bankaların merkezleri, Kazak hisse senedi borsası, büyük alışveriş merkezleri, oteller, kumarhaneler Almati’de güçlü bir ekonomi ve sosyal hayat sağlamışlardır.

Şehir Alatau dağlarının eteklerine kurulmuş olup, bu dağlar Almati’de yaşayanlar için oldukça çekici gezi bölgeleridir. Kazak dostlarım Almati kayak tesislerinin çok güzel olduğunu söyleyip durdular. Kayak pistlerine çıkarken büyük bir puz paten yarışı sahasından geçiyorsunuz. Milli Parkın içine girip kapalı teleferik ile pistlere çıkmak mümkün. Çimbulak kayak merkezinin en yüksek noktası 3.100 metre civarında olup uzun pistleri ile kayakseverlere hizmet ediyor.

Son derece yeşil olan ve yeşil şehir olarakda adlandırılan Almati’de bir çok park, bahçe ve hemen her yolun sağında ve solunda bakımlı, büyük güzel ağaçlar görülmektedir. Havaalanı yolu üzerinde çok geniş caddelerin ortasında bile büyük ve bakımlı ağaçları görmek mümkün. Park ve Bahçeler ise günlük hayatta insanlar için güzel kaçış ,dinlenme ve spor alanları sunuyor. Hafta sonları ise bir çok insan dağlara çıkıyor. Kimilerinin Daça denilen küçük 40 m2 – 50 m2 civarında basit bahçeli hafta sonu evleri var. Daça denilen bu hafta sonu evleri Rusya’da da çok yaygın. Hafta sonu Daça’sına gidenler bahçeleri ile ilgileniyor, meyve-sebze yetiştiriyor, çimenlerine, çiçeklerine bakım yapıyor. Temiz hava alıyor ve arkadaşları ile yemek yiyerek eğlenme imkanına sahip olabiliyor. Bunun dışında da Alatau dağlarında hafta sonu yürüyüş, tırmanma, kış sezonunda kayak, kamp yapanları görmek mümkün. Dağ şehre yakın olduğundan insanların günlük hayatları içerisinde sıklıkla yer alıyor.

Almati merkezinde yollar son derece düzgün planlanmış, cetvelle çizilmiş dikey ve yatay yollar inşa edilmiş, bunlar birbirini kesiyor ve trafik ışıkları ile yönetiliyor. Yatay ve Dikey sokakları söyleyerek gitmek istediğini yeri kolayca bulabilirsiniz veya tarif edebilirsiniz, tabi kazak alfabesini anlıyorsanız J

Şu anki trafik yoğunluğunda yatay ve dikey birbirini kesen caddeleri trafik ışıkları ile yönetmek mümkün gözüksede – ki akşamları ciddi trafik yoğunluğu şimdiden görünüyor – ilerde şehrin nüfusunun artması ile bu kavşakların tıkanacağını ön görüyorum. Artan yoğunlukta bu kavşaklara batar-çıkar tüneller yaparak trafik ışıklarından vazgeçilip trafik rahatlatılabilir. Almati’de yapımı yaklaşık 30 sene süren metro birkaç sene önce açılmış. Şu anda sadece 7 istasyonlu olan bu kısa metro’nun uzatılması için çalışmalar yapılıyor. Deneme amaçlı 1.istasyonda binip 7.ve son istasyonda indim. Beni 1.istasyona bırakan araç karayolundan 7.istasyona benden daha ince gelmişti J

Geniş caddelerde şehir merkezinde lüks giyim, saat, ev eşyası, araba satan mağazaları görmek mümkün. Dağa doğru giden geniş Dostyk (Dostluk) caddesinde lüks otelleri ve müstakil evlerden oluşmuş siteleri görmek mümkün.

Almati’de de Moskova’da tanık olduğum Lexus çılgınlığını bir nebze görmek mümkün. Ülkemizde pek satılmayan Toyota’nın bu lüks segmentinin SUV’lerini Almati caddelerinde bolca görmek mümkün. Lexus yanında Land Cruiser, Range Rover, Mercedes G, GL, ML serisi SUV’ler heryerde dolaşıyorlar. Binek de de yine Japon ve Alman arabaları revaçta. Dağlardan dolayı oldukça fazla 4x4 gördüğümü söyleyebilirim.

Almati hava durumuna gelince Ekim ayının başında alışılmadık derecede sıcak bir hava ile karşılaştım. Sıcaklık gündüz 25 C gece ise 14 C mertebelerindeydi. Yazları sıcak ama kışlarıda soğuk bir iklimi olan Almati’de bazı yıllarda kışın hava sıcaklığının -20C mertebelerine kadar düştüğü görülmüştür. Etrafdaki yeşillikten kışları bol yağış aldığıda belli oluyor.

Almati’de yaşayanların yaklaşık %60’ı Kazak , %30’u Rus , kalanıda Uygurlar, Türkmenler ve diğerleri oluşturuyor. Kazakça 1.dil , bunun yanında Rusça 2.dil ve hemen herkes Rusça biliyor ve konuşuyor. İngilizce bilme oranı oldukça düşük, bir çok restaurantda İngilizce menü bulamıyorsunuz. Kazakça ve Rusça bilmiyorsanız Kazakça menüye bakıp yemeklerin ne olduğunu anlamaya çalışmaktan başka yapacak bir şeyiniz yok. Neyse ki Kazakçada bir çok kelime Türkçe kökenli olduğundan Zaitun (Zeytin) ,Basturma (Pastırma) , Tandır (Tandır), Batılcan (Patlıcan), Borek (Börek) gibi kelimeleri anlayabiliyorsunuz. Kazak mutfağına gelince et yemekleri ağırlıklı bir mutfak. Et olarak at eti çok tüketiliyor. Özel kesimlik yetişen atların son derece yumuşak ve lezzetli etleri olduğunu söylemeden geçemeyeceğim. At eti yanında, koyun, kuzu, dana eti, tavuk, sakatat yeniliyor. Pirzola, şiş kebap (Kazakça Şaşlık), Adana kebap (Lüle) , çiğer şiş bolca tüketiliyor. Bunların yanında pilav, ayran, kımız, çay içiliyor. Salatalarda domates, salatalık, biber ve maydanoz ile söğüş salatalar ve çeşitli çorbalar sunuluyor. Balık çok fazla yok, genelde sazan, turna gibi göl ve nehir balıkları bulunuyor. Özel bir iste pişirme yöntemi ile pişirilen sazan balığının güzel hafif odun kokusu karışmış tadı olduğunu söyleyebilirim. Sonuçta bize yakın bir mutfak olduğundan insan Kazakistanda aç kalmaz. Kazak mutfağı yanında Uygur mutfağı, Hint mutfağı, Çin ve İtalyan mutfaklarından yemekler sunan restaurantlarda mevcut.

Dönüş yolculuğunda havaalanı prosedürlerinin oldukça kısa sürdüğünü ve rahatlıkla uçağın kapısına ulaştığımı söyleyebilirim. Tabi dönüş saatinin sabah oldukça erken bir saatte olmasının da burada bir etkisi olduğunu unutmamak gerek. Dönüş süresi yaklaşık 5,5 saat sürüyor ve yine Boeing 737-800 uçağı ile döndüm. Bu tarz uçuşlarda iki koridorlu uçaklar bence gerçekten daha fazla konfor sunabilirler.

Turist olarak gidildiğince çok fazla görülecek bir yere sahip olmayan Almati’ye eğer iş için giderseniz bu yazımın faydalı olacağını ümit eder, sizlere sağlıklı, mutlu, huzurlu ve başarılı günler dilerim.